پزشکی مردمانه در همدان
📚 کتاب «پزشکی مردمانه در همدان» منتشر شد!
💬 تکهای از پیشگفتار
🔹 طب عوامانه در فرهنگ ایرانزمین دامنهای بس وسیع دارد و در عصر حاضر که علم پزشکی در فرنگ به سبب پیشرفت تکنولوژی مدرن شده و به سرعت در حال پیشرفت است، از روزآمد شدن آن نصیبی هم به کشور ما رسیده است. با این وجود، طبابت به شیوهی فرهنگ عامیانه (مردمانه) هنوز جایگاه خود را داراست و به طور کامل کارکرد خود را از دست نداده است. چنین نسخهپیچیهایی ـاگر نگوییم در سرتاسر ایرانـ در گوشه و کنار این مملکت متداول است و صورت میگیرد؛ همچنین نزد برخی اشخاص جایگاهی بس رفیعتر از علم پزشکی دارد و این سنت کهن را که سینه به سینه از پدران خود به ارث بردهاند، به نسلهای بعد منتقل میکنند. با اینهمه، هنوز در این زمینه تحقیق شایسته صورت نگرفته و نکتههای فراوانی ناگفته مانده است…
🔹 این اثر شامل نسخههای طبَی متداول در روزگاران گذشته است که گردآورنده طی سالهای ۱۳۴۳ تا ۱۳۵۴ ﻫ.ش. (اگرچه تا اواخر عمر هم یادداشت میکرد) با دستانی خالی و پرتوان به صورت میدانی و مراجعه به اشخاصی که سررشتهای در امور طب و طبابت داشتهاند (حکیم، رگگیر، حجامتگر، ماما، شکستهبند، سلمانی، مشَاطه، دعانویس و…) در هر کوی و برزنی (نظربیگ، جولان، گازران، سرگذر، مصلَی، محلهی حاجی، درویشآباد، چشمه کوره، قلعهسبزی، کوی ارامنه، کوچهی کلیمیان) گام نهاده، آنها را یافته و از طرفی با پیرزنان و پیرمردان همکلام شده و گفتههای آنان را مکتوب کرده است. روایتها گاه کاملاً جنبهی علمی دارد و گاه خرافات محض به شمار میرود؛ اما از آنجا که هدف تفکیک آنها نبوده، تمام موارد در کنار هم ذکر شده است…
🔹 ادوارد براون مینویسد: «ایرانیها ماشاءالله همه پزشک هستند.» دکتر محمود سریعالقلم به سخنی دیگر نوشته: «ایرانیان در همهی فنون صاحبنظرند» که این سخن در مورد طب صدق میکند…
💠 پزشکی مردمانه در همدان، گردآورنده عباس فیضی، تدوین و بازنویسی مهدی بهخیال، نشر طلایی، ۱۳۹۷.
▫️▫️▫️